Dankzij het gebruik van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen in combinatie met grondige praktijktrainingen is werken op hoogte de afgelopen jaren aanzienlijk veiliger geworden. Bij een val voorkomt een valbeveiligingssysteem een vrije val door de werknemer op te vangen en de krachten deels te absorberen en gecontroleerd over het lichaam te verdelen.
Toch brengt een val nieuwe risico’s met zich mee, vooral als de werknemer na de val in zijn veiligheidsharnas blijft hangen. Uit de praktijk blijkt dat de krachten die tijdens een val vrijkomen nog steeds zeer hoog kunnen oplopen. In veel gevallen is het slachtoffer niet in staat zichzelf uit deze benarde situatie te bevrijden.
Een hangend slachtoffer moet zo snel mogelijk worden gered. Onderzoek toont aan dat een slachtoffer dat bewegingloos in een harnas hangt al binnen 15 minuten buiten bewustzijn kan raken. Dit kan snel leiden tot een levensbedreigende situatie. Om die reden is het van cruciaal belang dat reddingsacties op de juiste manier en met de nodige snelheid worden uitgevoerd.
BHV op hoogte: fysieke noodzaak en wettelijke eis!
De werkgever is verantwoordelijk voor goede arbeidsomstandigheden voor haar werknemers, zodat er geen nadelige invloed is op hun veiligheid, gezondheid en welzijn. Dit geldt natuurlijk ook op hoogte! Bekijk voor een overzicht van wet- en regelgeving voor werk op hoogte de blog 'Wet en Regelgeving'.
Aandachtsgebieden artikel 15 arbowet
Als aan alle veiligheidseisen is voldaan kan er altijd nog iets mis gaan. We noemen dit het restrisico en dit moet maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Het restrisico vormt de uitgangspositie voor een (bedrijfs-)noodplan. Eisen hieromtrent zijn omschreven in artikel 15 van de Arbowet en ze omvat de volgende aandachtsgebieden:
- evacueren van slachtoffer uit gevaarlijke zone, c.q. binnen bereik van professionele hulpverlening (indien relevant noodontvluchting)
- verlenen van eerstehulp (met specifieke risico’s)
- ontruiming en bestrijding van beginnende brand*
- alarmeren
*Afhankelijk van de omstandigheden wellicht minder relevant indien men op locatie werkt, maar dus wel voor de dakdekker.
BHV op hoogte? Ik bel de brandweer wel!
Het is altijd verstandig om als eerste de professionele hulpverleningsinstanties te waarschuwen. Maar het bellen van 112 volstaat niet als noodplan. Het ontslaat je als werkgever echter niet van de verplichting om het slachtoffer -binnen een bepaalde redelijkheid- snel binnen het bereik van professionele hulpverleners te brengen. Bedenk je dat er op dit moment nog slechts een handje vol regio’s zijn die beschikking hebben over een hoogtereddingsteam. Een standaard bemanning van een brandweervoertuig is niet opgeleid en uitgerust om redding op hoogte te verlenen. De aanrijtijd van een specialistisch team is veelal (te) lang. De mogelijkheden van de hoogwerker en ladder zijn beperkt. Anders had je jouw werkzaamheden waarschijnlijk op basis van de arbeidshygienische strategie verricht vanuit een collectief middel. Tijdens het wachten op de juiste hulp gaat kostbare tijd verloren!
Foto's: Petzl Technical rescue training GRIMP 30 France
Opleiding BHV op hoogte
Tijdens de trainingen voor veilig werken en redden op hoogte leer je omgaan met risico's en correct handelen bij een incident op hoogte. Voor professionele reddingsteams hebben we ook diverse modules ontwikkeld. Kijk voor die modules naar de categorie Hulpdiensten.