Door gebruik van de juiste persoonlijke beschermingsmaterialen in combinatie met een gedegen praktijkopleiding is het werken op hoogte de laatste jaren aanzienlijk veiliger geworden. Bij een val wordt de werknemer door middel van een valbeveiligingssysteem tegen gehouden en worden de krachten op een juiste wijze, gedeeltelijk geabsorbeerd, op het lichaam overgedragen. Maar wat als de werknemer na een val in zijn gordel hangt? In de praktijk blijken de krachten die optreden tijdens een val nog altijd erg hoog op te lopen. Het komt daarbij veelvuldig voor dat het slachtoffer zichzelf niet uit zijn benarde positie kan bevrijden. Een hangend slachtoffer moet zo snel mogelijk geborgen worden. Onderzoek heeft bovendien aangetoond dat bij een slachtoffer dat bewegingsloos in zijn/haar gordel hangt al na 15 minuten een orthostatische syncope kan optreden. Het slachtoffer raakt snel bewusteloos en er kan een levensbedreigende situatie ontstaan. Het op een juiste manier redden is dan ook van essentieel belang.
BHV op hoogte: fysieke noodzaak en wettelijke eis!
De werkgever is verantwoordelijk voor goede arbeidsomstandigheden voor haar werknemers, zodat er geen nadelige invloed is op hun veiligheid, gezondheid en welzijn. Dit geldt natuurlijk ook op hoogte! Bekijk voor een overzicht van wet- en regelgeving voor werk op hoogte de blog 'Wet en Regelgeving'.
Aandachtsgebieden artikel 15 arbowet
Als aan alle veiligheidseisen is voldaan kan er altijd nog iets mis gaan. We noemen dit het restrisico en dit moet maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Het restrisico vormt de uitgangspositie voor een (bedrijfs-)noodplan. Eisen hieromtrent zijn omschreven in artikel 15 van de Arbowet en ze omvat de volgende aandachtsgebieden:
- evacueren van slachtoffer uit gevaarlijke zone, c.q. binnen bereik van professionele hulpverlening (indien relevant noodontvluchting)
- verlenen van eerstehulp (met specifieke risico’s)
- ontruiming en bestrijding van beginnende brand*
- alarmeren
*Afhankelijk van de omstandigheden wellicht minder relevant indien men op locatie werkt, maar dus wel voor de dakdekker.
BHV op hoogte? Ik bel de brandweer wel!
Het is altijd verstandig om als eerste de professionele hulpverleningsinstanties te waarschuwen. Maar het bellen van 112 volstaat niet als noodplan. Het ontslaat je als werkgever echter niet van de verplichting om het slachtoffer -binnen een bepaalde redelijkheid- snel binnen het bereik van professionele hulpverleners te brengen. Bedenk je dat er op dit moment nog slechts een handje vol regio’s zijn die beschikking hebben over een hoogtereddingsteam. Een standaard bemanning van een brandweervoertuig is niet opgeleid en uitgerust om redding op hoogte te verlenen. De aanrijtijd van een specialistisch team is veelal (te) lang. De mogelijkheden van de hoogwerker en ladder zijn beperkt. Anders had je jouw werkzaamheden waarschijnlijk op basis van de arbeidshygienische strategie verricht vanuit een collectief middel. Tijdens het wachten op de juiste hulp gaat kostbare tijd verloren!
Foto's: Petzl Technical rescue training GRIMP 30 France
Opleiding BHV op hoogte
Tijdens de trainingen voor veilig werken en redden op hoogte leer je omgaan met risico's en correct handelen bij een incident op hoogte. Voor professionele reddingsteams hebben we ook diverse modules ontwikkeld. Kijk voor die modules naar de categorie Hulpdiensten.